Bażant naturalnie się rozprzestrzenił z terenu Chin prawie dwa miliony lat temu i opanował ogromny obszar rozciągający się od Bałkanów po wschodnią Syberię.
Bażant staje się obiektem bardzo dużego zainteresowania organizacji antylowieckich. W „zielonych” mediach pojawiają się artykuły, których treść jednoznacznie wskazuje, że nasi przeciwnicy będą walczyć o zmianę przepisów i zakwalifikowanie tego gatunku do „obcych”.
Pochodzenie bażanta
Tymczasem historia bażanta jest bardzo długa i zasługuje na dogłębne poznanie. Na podstawie przeprowadzonych dotychczas badań genetycznych uważa się, że bażant pochodzi z południowo-zachodnich Chin. Bytował subtropikalnych lasach, które były schronieniem dla wielu gatunków ptaków podczas ostatnich zlodowaceń.
Z tych obszarów – wykorzystując zmiany klimatyczne – bażant podjął ekspansję terytorialną i rozprzestrzenił się zarówno w kierunku zachodnim, jak i wschodnim, zajmując ogromny obszar rozciągający się od Bałkanów po wschodnią Syberię.
Jest gatunkiem, który łatwo się przystosowuje. Występuje wzdłuż brzegów rzek i jezior, unika tylko gęstych lasów i bardzo suchych obszarów…
Trzydzieści podgatunków
Wyodrębniono aż trzydzieści podgatunków bażanta. Ten, którego znamy najlepiej charakteryzuje się sporymi zdolnościami adaptacyjnymi, ale uważany jest za słabego i mało wytrwałego lotnika…
Znacznie lepiej od niego latają popularne na Wyspach Brytyjskich staroangielskie bażanty czarnoszyje – duże, mocnej budowy ptaki, pozbawione białej obroży. Brytyjczycy bardzo często sięgają również po hodowane w Ameryce odmiany chińskie – do których zaliczane są błękitnogrzbiete bażanty Michigan oraz Kansas, a także odmianę skandynawską – którą szczególnie cenią za dużą „szybkość” i „wysokość” lotu…
Najnowsze badania – oparte na zaawansowanych analizach genetyki molekularnej – wykazały, że klasyfikacja oparta na upierzeniu samców, nie jest wiarygodna…
Nowe odkrycia
Analiza danych wykazała, że wszystko zaczyna się od bażanta zielonego (Phasianus versicolor), który zasiedlał tereny Japonii jeszcze przed jej odłączeniem się od kontynentu. Naukowcy wysuwają hipotezę, że ich potomkowie naturalnie się rozprzestrzeniały ze wschodu na zachód około 1,8 miliona lat temu!
Badania wykazały w sumie osiem różnych linii ewolucyjnych. Mimo że udokumentowano przepływ genów wśród tych ośmiu linii, wykryto różnice genetyczne, które pozwoliły postawić hipotezę o istnieniu tylko trzech głównych grup.
Do bażanta turkiestańskiego (Phasianus colchicus) zalicza się zarówno bażanty bezobrożowe, jak również i bażanty mongolicus, które występują w zachodniej i środkowej Azji. Natomiast bażant chiński (Phasianus torquatus) obejmuje bażanty charakteryzujące się szarym lub szarozielonym zadem i obecnością białej obroży, pochodzące ze środkowych i wschodnich Chin, Mongolii i Półwyspu Koreańskiego. Bażanty z Yunnan (Phasianus elegans) obejmują bażanty charakteryzujące się szarym zadem i obecnością białej obroży, które pochodzą z południowych Chin i Indochin (Birma, Laos i Wietnam).
Bażant w Europie
Bażanty w Europie – wbrew temu, co do niedawna sądzono – występowały na Bałkanach! W różnych miejscach Bułgarii znaleziono szczątki bażantów sprzed około 5500 lat przed narodzinami Chrystusa!
Ustalenia te zaprzeczają twierdzeniu, że bażant rozprzestrzenił się na Bałkany poprzez przenoszenie osobników w czasach greckich, rzymskich lub średniowiecznych. Pierwotny bażant czarnoszyi, wymarł jednak w Bułgarii na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku w wyniku hybrydyzacji z wpuszczanymi bażantami z hodowli…
W Europie Zachodniej pierwsze znane introdukcje gatunku datowane są na lata 500-800 n.e. W tym czasie wsiedlano bażanty z Kaukazu Południowego. Znacznie później, w XVIII wieku, wprowadzono także bażanty mongolskie i chińskie.
Populacje europejskie pochodzą więc z różnych podgatunków i powstały w wyniku hybrydyzacji między nimi, ale niestety skład genetyczny tych wprowadzonych populacji jest nadal w dużej mierze nieznany.
Zatem odpowiedź, czy bażant jest gatunkiem obcym nie jest prosta. W sposób naturalny kolonizował nowe obszary i zasiedlił ogromny teren Azji i Europy. Bez wątpienia dzięki introdukcjom występuje dzisiaj w naszym środowisku, ale gdyby nie był wsiedlany przez Greków i Rzymian, to z pewnością rozprzestrzeniłby się na całym naszym kontynencie!