Wyżeł i bażant (w oryginale niemieckim „Hund und Fasan”) to niezwykła rzeźba sygnowana jest przez Emila Wünsche. Pełna ekspresji i dynamizmu, ukazuje moment, w którym angielski wyżeł aportuje upolowanego przed chwilą bażanta.
Historycznie nie wielu twórców specjalizowało się w rzeźbieniu zwierząt. Posągi i popiersia mniej lub bardziej znamienitych osobistości, czyli tzw. rzeźba figuralna, rzeźba sakralna, czy rzeźba ludowa to gatunki, które są reprezentowane przez dość liczną grupę artystów. W większości muzeów możemy podziwiać rzeźby antyczne lub współczesne. Trudno tam znaleźć rzeźby animalistyczne, a jeszcze trudniej znaleźć rzeźby animalistyczne z okresu ekspresjonizmu. Twórczość Emila Wünsche była zbliżona do tego kierunku w sztuce. Co wiemy o tym kierunku i samym artyście?
Ekspresjonizm to kierunek w literaturze i sztuce, w pierwszym 30-leciu XX wieku, rozwijający się głównie w Niemczech. Zrodził się on w opozycji do innych kierunków, m.in. do impresjonizmu. Artyści, należący do kręgu ekspresjonistów, poszukiwali prawd absolutnych i uniwersalnych.
Emil Wünsche urodził się 4 lutego 1864 roku w miejscowości Greiffenberg na Dolnym Śląsku. Greiffenberg to dzisiejszy Gryfów Śląski, położony na brzegu rzeki Kwisy, na Pogórzu Izerskim. W pobliżu miasta znajdują się łomy bazaltu, charakterystyczne dla krajobrazu Pogórza Izerskiego. Nie są one jednak jedynym elementem krajobrazu Gryfowa Śląskiego. Na zachód od miasteczka rozciągają się bowiem przepiękne lasy, które otaczają malownicze, długie Jezioro Izerskie. Być może właśnie tutaj Emil Wünsche – w latach dzieciństwa i wczesnej młodości – zetknął się z przyrodą i być może tutaj zrodziły się jego pierwsze inspiracje dla późniejszej animalistycznej twórczości.
Wiemy, że przyszły artysta pierwsze nauki pobierał w szkołach rzemiosła artystycznego w Dreźnie i w Norymberdze. Ukończył je ze złotymi medalami. Naukę kontynuował na studiach wyższych w Weimarze – jednym z głównych ośrodków życia kulturalnego i artystycznego Niemiec, oraz w znanym w XIX wieku ośrodku sztuki – Monachium.
Z dostępnych źródeł historycznych, przede wszystkim z niemieckich czasopism końca XIX i początków XX wieku, takich jak: „Kronika sztuki” („Kunstchronik”) oraz „Sztuka dla wszystkich” („Kunst für Alle”) dowiadujemy się, że Emil Wünsche z dużym powodzeniem wystawiał swoje dzieła na prestiżowych wystawach, głównie w Monachium. Tom 4 czasopisma „Sztuka dla wszystkich” zawiera artykuł z 15 listopada 1889 roku, opisujący najlepsze dzieła – obrazy i rzeźby eksponowane na dorocznej wystawie sztuki w Monachium w 1889 roku. W artykule tym, obok wielu nazwisk znanych europejskich malarzy i rzeźbiarzy, jest krótka wzmianka o Emilu Wünsche, przedstawiająca młodego artystę jako bardzo utalentowanego rzeźbiarza, tworzącego dzieła o dużym ładunku dynamizmu.
W artykule tym jest też mowa o rzeźbie zatytułowanej „Niedźwiedzie i dziki”. Niestety, nic więcej o niej nie wiemy. Rzeźba „Pies i bażant” jest dużo bardziej znana. Pierwsze wzmianki o niej znajdujemy w czasopiśmie „Sztuka dla wszystkich”, w artykule zatytułowanym „Najnowsze kierunki w malarstwie”, poświęconym dorocznej wystawie sztuki, która odbyła się w Monachium w 1993 roku. I choć artykuł ten dotyczy głównie malarstwa, to wśród zamieszczonych fotografii jest też zdjęcie rzeźby Emila Wünsche. Świadczy to o uznaniu, jakim cieszyło się to dzieło wśród zwiedzających i krytyków. Na załączonej, starej fotografii tej rzeźby, wyraźnie widać szczegóły anatomii zarówno koguta jak i psa. Bażant został przedstawiony w sposób bardzo wierny naturze, a sylwetka wyżła wskazuje na wielki kunszt artystyczny autora. Cała scena, uchwycona w „rzeźbiarskim kadrze”, osadzona jest na niewielkim postumencie, przypominającym naturalne środowisko.
Jak powstawała tego typu rzeźba? Prawdopodobnie artysta tworzył najpierw metalowy szkielet, na którym kształtował rzeźbę z gipsu. Następnie zanurzał ją w wannie galwanicznej, w której podczas długotrwałego procesu na gipsie osadzała się miedź.
Emil Wünsche zmarł 27 października 1938 roku w Rottach, w Górnej Bawarii, gdzie mieszkał wraz z rodziną – żoną i córką. Nie znamy bliżej spuścizny artystycznej jaką po sobie zostawił. Być może kiedyś zobaczymy w antykwariacie lub na aukcji inne rzeźby przedstawiające dynamiczne, pełne ekspresji zwierzęta. Kto wie, może będzie to dzieło Emila Wünsche…
